12. Hafta Makale Özeti

TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE YARATICI YAZMA BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

ÖZ:

   Yaratıcılık her bireyde olan, ortaya çıkarılması gereken bir beceridir. Günlük hayattan bilimsel hayata kadar her yerde yaratıcılığa ihtiyaç vardır. Var olandan yeni bir şey üretilmesidir.

Giriş:  

  Öğrencilerin dili iyi kullanarak, kendilerini en iyi şekilde ifade etmeleri amaçlanmaktadır. Yaratıcılık ve yaratıcı düşünme de gerekmektedir. Ana dil eğitiminin amaçları arasında yaratıcılık becerilerinin geliştirilmesi de vardır.

Yaratıcılık:

   Her bireyde var olan, ortaya çıkarılması gereken bir yetidir. Yaratıcılık kavramı farklı yaklaşımlarca tanımlanmaya çalışılmış fakat ortak bir tanıma ulaşılamamıştır. Yaratıcılık, bireyin kendinin farkına varmasıdır bir nevi.  Var olandan özgün ürünler ortaya koyabilme çabasıdır.

Yaratıcı Düşünme:

  Daha önce düşünülmemişlikler arasında ilişki kurarak düşünmektir. Var olanlar üzerinden yola çıkılır. Bu beceriye sahip olan insanlar genellikle meraklı, hayalperest, krizi fırsata çevirebilmede iyidirler. Bu kişiler:

·         Diğerlerinden farklı düşünür.

·         Yargılama işini sonraya bırakırlar.

·         Düşünce kalıpları yoktur, esnek düşünürler.

·         Spontonluk

·         Sentez yaparak düşünürler.

 

Yaratıcı düşünmenin hazırlık, kuluçka ve gerçekleştirme evreleri bulunmaktadır. Yaratıcı düşüncenin var oluş sürecinde sabırlı olup, pes edilmemelidir. Yaratıcı düşünme ve analitik düşünme arasında ilişki vardır.

Yazma Süreci:

   İnsanların anlatmak istediklerini aktardığı süreçtir. Birçok amaca hizmet eden yazma konuları vardır.  Örneğin bilgi vermek,  duygu ve düşünceleri aktarmak gibi. Öğrencilere kazandırılması hedeflenen yazma becerisi oldukça önemlidir, hayatlarının büyük bir kısmında kullanacakları iletişim aracı olduğu için.

Yaratıcı Yazma:

  Yaratıcılık yetisiyle yakından ilişkilidir. Burada önemli olan özgün olmaktır. Önceden var olmamışları gün yüzüne çıkarma işidir. Sıra dışı öğeler işe koşulur. Dili yaratıcı olarak kullanma becerisi öğrencilere kazandırılmalıdır. Yaratıcı yazmanın iki boyutu vardır. Yaratıcı yazmada alışılmışın dışına çıkmak, fraklı olanı ortaya koymak esastır. Yaratıcı yazmanın ifade gücünü zenginleştirme gibi bir özelliği de vardır. Bir yazının yaratıcı olabilmesi için fikirler yani ilginç fikirler önemlidir ve bunlar arasındaki organizasyona dikkat edilmelidir. Üslup, kelime seçimi, akıcı cümle ve mekaniklerin kombinasyonu ile yaratıcı yazma açığa çıkar.

Yaratıcı yazma çalışmaları öğrencinin hayal gücünü zenginleştirir, monoton yazma etkinliklerinden kurtarır ve yazma eylemini daha eğlenceli bir hale getirir. Öğrencilere daha rahat bir yazma ortamı sunar. Eleştirel bakmayı, duygu ve düşünceleri iyi aktarmaya katkı sunar, yaratıcı yazma. Önemli olan öğrencilerin kendi birikimlerinden yola çıkarak özgün bir ürün ortaya koyabilmesidir.

Yaratıcı Yazmanın Tarihsel Gelişimi:

  Yaklaşık yüz yıl önceye dayanan bir tarihi vardır. Bireysellik önemsendiği vakit, doğmaya başlamıştır. Hayal gücünün yazıya dökülmesi yönünde görüşler neticesinde gelişmeye devam etmiştir. 1950’li yıllarda insanı rahatlatan yönü keşfedilmiştir. Günümüze doğru yaratıcı yazma anlayışı değişmiştir. Yazmayı bir ürün olarak değil bir süreç olarak görünmeye başlanmasıyla, yaratıcı yazmanın seyri değişmiştir.

Yaratıcı Yazma ve Beyin İşlevi:

Beynin sol yanı yaratıcılığa ve hayal gücüne en yatkın kısmıdır. Sağ ve sol lob arasındaki bağlantı ne kadar güçlü olursa yaratıcı düşünen birisinin, sol lobdaki avantajları kullanarak daha özgün ortaya koyması o kadar yüksektir. Sağ beyin yaratıcılık ateşini alevlendiren kısımdır. Clustering yöntemi, yaratıcı düşünme sürecinin sonunda kâğıda yansımasıdır. Yaratıcı yazmayı olumlu etkiler. Dayanağı beynin her iki lobunu da etkin kullanarak,  baskısız bir yazma eylemi gerçekleştirmektir. Yazma becerisinde başarılı olabilmek için beynin iki lobu da etkin ve etkileşimli bir şekilde kullanılmalıdır.

Yaratıcı Yazmada Öğretmenin Rolü:

  Günümüz hedeflenen insan tipine ulaşmak için Türkçe dersinde kazandırılması gereken becerileri, en iyi şekilde kazandırmak hedeflenmektedir. Türkçe dersi çocukların yaratıcılık becerilerinin ortaya çıkarılabildiği bir mecra olduğu için bu derse gereken önem verilmelidir. Burada yazma becerisinin önemi ve yeri yadsınamaz. Özellikle yaratıcı yazma çalışmaları konusunda öğretmenlerin büyük sorumlulukları vardır. Öğretmenler süreç temelli yazma eğitimiyle, öğrenciye yazı yazdırmaktan ziyade yazmayı yaşam biçimi haline getiren çocuklar yetiştirmeyi hedeflemelidir. Öğrencilerin yaratıcılıklarının geliştirilebilmesi mümkün olmakla beraber, burada öğretmenin önemli rolü vardır. Ezberden, basmakalıp düşüncelerden sıyrılarak, öğrencilere yaratıcı dünyanın kapılarını açması gerekir. Öğretmenin görevi yol göstermektir, rehberlik etmektir, herkeste bulunan yaratıcı yazma potansiyelin ortaya çıkması için kapı aralamaktır. Yönlendirici, cesaretlendirici bir tutumla yaklaşmalıdır ve onlara özgür olduklarını hissettirmelidir.

Yaratıcı Yazma Çalışmalarının Değerlendirilmesi:

  Yazma çalışmalarının değerlendirilmesi ürün temelli ve süreç temelli yazmaya göre değişmektedir. Ürün temellide mekanik unsurlar değerlendirilir. Süreç temellide ise öğretmen rehber olduğu için değerlendirme durumunda değildir. Değerlendirirken değerlendirme ölçütleri önemlidir. Öğrencilerin bireysel farklılıkları göz ardı edilmemelidir. Öğretmenin görevi rehberlik etmektir.

 

Sonuç:

Yaratıcı yazma çalışmaları öğrencilerin yazmayı sevmeleri açısından önem arz etmektedir. Öğretmen rehber konumundadır. Öğretmenin görevi,  her öğrencide bulunan yaratıcılığın açığa çıkması için zemin oluşturmaktır. Yazma becerisinin istenilen düzeyde kazandırılmasıyla hedeflenen öğrenci tipine ulaşılmış olacaktır.

 

 BENZERLİK ORANI %0'DIR.